11 modules

Een academische verantwoordelijke en een vertegenwoordiger vanuit het werkveld geven elke module inhoudelijk vorm. Daarnaast staan een academisch coördinator en een administratief coördinator voor het volledige postgraduaat in voor de samenhang en organisatie:

Academisch coördinator voor de opleiding: Marc Sabbe (KU Leuven)
Administratief coördinator: Ronald Ackermans (Campus Vesta)

PRAKTISCH:

Module 1 en 2 worden elk academiejaar georganiseerd en zijn ook verplicht te volgen indien je het getuigschrift wil behalen.

Module 3 tem. 10 worden niet elk academiejaar georganiseerd. Tijdens academiejaar 2024-2025 kunnen de volgende modules gevolgd worden: module 1, 2, 3, 5, 6 en 7.

Module XI (11) wordt in het academiejaar 2024-2025 voor de eerste keer aangeboden. Deze module rond nationaal crisisbeheer is een pilootproject. Daarom zijn kleine wijzigingen in het programma steeds mogelijk.

Module 1 | Eindwerk en oefening
Module 2 | Algemeen kader en wetgeving
Module 3 | Medische technieken
Module 4 | Crisiscommunicatie
Module 5 | Informatiemanagement
Module 6 | Management – DIR CP-OPS
Module 7 | Technologische rampen
Module 8 | Psychosociale hulpverlening
Module 9 | Risicobeheer massamanifestaties
Module 10 | Humanitaire operaties
Module XI | Nationaal crisisbeheer

Module 1 | Eindwerk en oefening

Deze module bestaat uit het uitwerken van het eindwerk en het managen van een grootschalige interventie met inzet van gesimuleerde of reële middelen.

Voor deze module kan men zich elk academiejaar inschrijven.

Coördinatoren:

Academisch verantwoordelijke: prof. dr. Koen Monsieurs
Inhoudelijk verantwoordelijke
van het werkveld: dhr. Ronald Ackermans

Studiebelasting:

Studiepunten: 8
Contacturen : 15u
Studie-uren: 187u
Totaal: 202u

Programma:

Onderzoeksmethodologie en toelichting rond eindwerken
Tussentijdse bespreking eindwerk
Inzetoefening
Schrijven van een eindwerk en zelfstudie

Evaluatievorm & -criteria:

Schriftelijk werkstuk met mondelinge toelichting voor een jury. De cursist dient ten minste 50% te behalen op dit onderdeel.
Vaardigheidstoets/rampenoefening. De cursist dient te slagen voor de oefening (pass/fail).
Om voldoende leerkansen te krijgen, is het nodig dat de cursist rampoefeningen buiten de cursus bijwoont. Enkel zo kunnen we garanderen dat elke deelnemer voldoende de rampenwerking in praktijk kan zien. Om de kwaliteit te waarborgen en reflectie aan te moedigen, werken we met een portfolio en invulformulieren per oefening. We houden de administratieve last voor zowel deelnemer als begeleiders zo klein mogelijk en werken daarom met een eenvoudig invulformulier. Ook een reële inzet kan worden ingediend. In totaal gaat het om 4 externe deelnames over de loop van de hele opleiding. De portfolio wordt mee ingediend bij het eindwerk en kort toegelicht met max. 2 slides tijdens de mondelinge verdediging van de paper.

Module 2 | Algemeen kader en wetgeving

Deze module schetst het wettelijk kader, geeft een inleiding in de belangrijkste aspecten van noodplanning en crisisbeheer. Elk van de vijf disciplines komen uitgebreid aan bod en de verschillende risico’s in onze maatschappij worden onder de loep genomen. Doorheen de module worden er kleine tafeloefeningen georganiseerd om je kennis om te zetten in de praktijk.

Voor deze module kan men zich elk academiejaar inschrijven.

Coördinatoren:

Academisch verantwoordelijke: dr. Geert Coremans
Inhoudelijk verantwoordelijke van het werkveld: dhr. Bert Hertenweg

Studiebelasting:

Studiepunten: 4
Contacturen : 54u
Studie-uren: 63u
Totaal: 117u

Programma:

Afbakening van het domein – wettelijk kader
Taken en opdrachten van de 5 disciplines
Specifieke diensten (FANC, OCAD, CGCCR, SEVESO-bedrijven…)
Besluitvorming en coördinatie
De weg van het slachtoffer
Terugblik op actuele noodsituaties
Oefeningen en bezoeken
Eindwerk en examen

Evaluatievorm & – criteria:

Een gesloten boek examen. De cursist dient in totaal ten minste 50% te behalen op dit onderdeel.

Module 3 | Medische technieken (niet tijdens academiejaar 2023-2024)

Deze module focust op de medisch-sanitaire keten in de noodplanning. Doelgroep van deze module is in de eerste plaats artsen, verpleegkundigen, ambulanciers en vrijwilligers van kruisverenigingen, naast de noodplancoördinatoren binnen de ziekenhuisnoodplanning.

Er zijn vier grote thema’s voorzien:

Basiszorg (hygiëne, medische aspecten van opvang, verschil tussen kinderen
en bejaarden)
Specifieke
pathologie
Specifieke organisaties: bloedtransfusiecentra, brandwondencentra
(BABI), Saniport, WIV…
Ziekenhuisnoodplanning

Coördinatoren:

Academisch verantwoordelijke: Prof. dr. Ives Hubloue
Inhoudelijk verantwoordelijke van het werkveld: dhr. Steve d’Hoker

Studiebelasting:

Studiepunten: 4
Contacturen : 52u
Studie-uren: 67u
Totaal: 119u

Programma:

Organisatie en logistiek bij mass casualty incident management
Specifieke pathologie (CBRNe, pandemie…)
Specifieke diensten (BABI-plan, Saniport, kruisverenigingen…)
Specifieke populaties (ouderen, kinderen, vluchtelingen…)
Ziekenhuisnoodplanning
Oefening

Evaluatievorm & – criteria:

Open boek examen. De cursist dient ten minste 50% te behalen.

Module 4 | Crisiscommunicatie

Dit is een module die zich voornamelijk richt op personen die ingeschakeld worden in D5.

Het programma bestaat uit drie submodules:

Crisis intelligence (CI): hoe informatie uit sociale media halen?
Het werkproces communicatie van het team D5 (inclusief psychologie
van communicatie)
Omgaan met media (vb. als afgevaardigde van een discipline)

Coördinatoren:

Academisch verantwoordelijke: prof. dr. Hugo Marynissen
Inhoudelijk verantwoordelijke van het werkveld: Yves Stevens

Studiebelasting:

Studiepunten: 4
Contacturen : 49u
Studie-uren: 66u
Totaal: 115u

Programma:

Het Crisiscommunicatie Werkproces (CCWP)
Oefening op IBS
Rol van de analist binnen het WPCC
Taken, technieken en tools voor de analist
Crisis intelligence (CI): hoe informatie uit data halen?
Oefeningen op omgevingsanalyse en CI
Rol van de strateeg binnen het CCWP
Cognitieve, emotionele en interpersoonlijke vaardigheden voor een communicatieadviseur
Planning van onderwijs- en leeractiviteiten
Transactionele analyse en heuristiek
Rol van D5 binnen crisisbeheer ( op het terrein en in het CC)
Luisteren en gericht adviseren
System 1&2 thinking
Rol van de redactie binnen het WPCC
Werking media tijdens crises
Case studies met analyse van recente incidenten
Oefening op geschreven output tijdens een crisissimulatie
Rol van de woordvoerder binnen het CCWP
Afstemmen met andere partijen (crisispartners)
Oefening op inzet woordvoerder/ster tijdens crisis
Rol van de teamleader binnen het WPCC
Middelen, technieken en tools voor de tol van team D5
Competentieprofielen binnen een crisisteam
Groepsdynamiek bij crisismanagement en communicatie ( MBTI-light)
Ruimer kader waarbinnen crisiscommunicatie zich afspeelt (algemeen, reputatiemanagement, crisismanagement, nudging, …)
Nieuwe inzichten in crisiscommunicatie (communiceren met slachtoffers, rol van burgemeester, rol van burgers, etc.)

Evaluatievorm:

Permanente evaluatie aan de hand van oefeningen, opdrachten en casussen.
Self-assessment.
Schriftelijk werkstuk zonder mondelinge toelichting.
Vaardigheidstoets.

Evaluatiecriteria:

Een omgevingsanalyse op basis van het IBS-principe. Deze test wordt uitgevoerd op Trello.com en wordt gescoord op 10 punten,
Een one-pager over een element binnen reputatiemanagement dat binnen de eigen of een andere organisatie aandacht verdient. De tekst wordt opgebouwd volgens het BOB-principe en wordt gescoord op 10 punten,
Het uitwerken van een casus omtrent crisiscommunicatie. Deze opdracht is schriftelijk, mag maximaal 4.000 woorden lang zijn (+/- 7 pagina’s), en toont aan dat de student de geleerde kennis kan vertalen naar een casus. Deze paper wordt gequoteerd op 20 punten.

De evaluatie van zowel de omgevingsanalyse als de one-pager over reputatiemanagement gebeuren door de respectievelijke docenten, en zijn gebaseerd op juiste toepassing van enerzijds het IBS-principe (voor de opdracht omgevingsanalyse) en anderzijds het BOB-principe (voor de one-pager over reputatiemanagement). De evaluatie van de casus gebeurt op basis van een een zogenaamde rubric (4 puntenschaal) op basis van volgende evaluatiecriteria:

Logische, coherente opbouw van de paper
Goede analyse van het probleem
Heldere aanpak en uitwerking van de strategie
Goede inzet van middelen en crisispartners
Gebaseerd op een doordacht actieplan

Module 5 | Informatiemanagement (niet tijdens academiejaar 2023-2024)

Deze module richt zich op een breed veld van leidinggevenden die in kritieke situaties gebruik moeten maken van gefragmenteerde informatie en ondersteunende functies die tijdens een incident of ramp het informatiebeheer op zich nemen.

Coördinatoren:

Academisch verantwoordelijke: dr. Kenny Meesters
Inhoudelijk verantwoordelijke van het werkveld: dhr. Bert Brugghemans

Studiebelasting:

Studiepunten: 4
Contacturen : 47u
Studie-uren: 58u
Totaal: 105u

Programma:

Inleiding tot de module: Het werkproces crisis intelligence
Informatiemanagement en tools
Informatienood bepalen
ICMS
Data verzamelen op basis van informatienood
Informatie verrijken: principes, methoden, technieken
Information design introductie, onderzoek, principes en toepassingen
Decision making Proces en nieuwe technologie (incl. oefening)
Transdisciplinair werken: De rol van de informatiemanager
Zandbakoefening

Evaluatievorm & – criteria:

Self-assessment en vaardigheidstoets. De cursist dient ten minste 50% te behalen.

Module 6 | Management – Dir Cp-Ops (niet tijdens academiejaar 2023-2024)

Deze module focust op management en operationeel leidinggeven. De submodule DIR-CP-OPS wordt integraal behouden om overeenstemming met de opleiding van het Kenniscentrum Civiele Veiligheid van FOD Binnenlandse Zaken te garanderen. Verder wordt deze tactische opleiding aangevuld met beleidsmatige, operationele en strategische onderwerpen.

Coördinatoren:

Academisch verantwoordelijke: prof. dr. Marc Sabbe
Inhoudelijk verantwoordelijke van het werkveld: dhr. Bart Bruelemans

Studiebelasting:

Studiepunten: 4
Contacturen : 58u
Studie-uren: 56u
Totaal: 114u

Programma:

Methodologie CP-OPS
Leadership en groepsdynamiek
Praktische aspecten (inrichten CP, perimeters, indeling rampterrein)
Incident command systems in het buitenland & buitenlandse bijstand
Informatiedeling en tools
Oefeningen en cases
Evaluatie

Evaluatievorm:

Permanente evaluatie aan de hand van opdrachten, procesevaluatie.
Schriftelijk werkstuk met mondelinge toelichting voor een jury.

Evaluatiecriteria:

Voor de verdediging van het schriftelijk werkstuk wordt maximum 1 lesuur voorzien.
De cursist dient ten minste 50% te behalen.

Module 7 | Technologische rampen (niet tijdens academiejaar 2023-2024)

Deze module behandelt de verschillende ‘man-made’ incidenten met een mogelijks grootschalige impact: nucleaire incidenten, spoorwegongevallen, verkeersongevallen, ontploffingen, grootschalige stroomuitval, CBRNE en terrorisme.

Deze module wordt opnieuw georganiseerd in academiejaar 2020-2021.

Coördinatoren:

Academisch verantwoordelijke: prof. dr. Peter De Paepe
Inhoudelijk verantwoordelijke van het werkveld: ir. Jan Beeldens

Studiebelasting:

Studiepunten: 4
Contacturen : 53u
Studie-uren: 64u
Totaal: 117u

Programma:

CBRNE
- Inleiding CBRNE
- Ondersteuning bij SEVESO ongevallen
- Ongevallen met pijpleidingen
- Biologische incidenten/ Infectiebeheersing
- Nucleaire incidenten en noodplanning
- Pre-hospitaal opvang en decontaminatie
- Oefeningen
Transport
- Grootschalige verkeersongevallen
- Spoorwegongevallen
- Scheepsvaartongevallen
- Luchtvaartongevallen
Veiligheid
- Basisbegrippen veiligheid (Security)
- Cyberrampen – IT-uitval
- BNIP uitval elektriciteit
- Anti-terro België
- Planning grootschalige incidenten en anti terro
- Oefeningen
Bezoek sevesobedrijf

Evaluatievorm & – criteria:

Open boek examen. De cursist dient ten minste 50% te behalen.

Module 8 | Psychosociale hulpverlening

Het Centrum voor Crisispsychologie van Defensie (CCP) beheert deze module.

Coördinatoren:

Academisch verantwoordelijke: Dr. Salvatore Lo Bue
Inhoudelijk verantwoordelijke van het werkveld: mevr. Astrid Fortuin

Studiebelasting:

Studiepunten: 4
Contacturen : 22u
Studie-uren: 90u
Totaal: 112u

Programma:

Inleiding
Stress en veerkracht
- Zelfstudie
- Bespreking zelfstudie
De 7-stappen plan
- Zelfstudie
- Bespreking zelfstudie
- Toepassingsopdracht
- Bespreking opdracht
Psychosociale Interventie Plan & Psychosociale actoren in hulpverlening
- Presentaties van verschillende diensten en discussie
- Toepassingsopdracht
- Bespreking opdracht en besluit
Zelf-reflectieve essay

Evaluatievorm:

Permanente evaluatie aan de hand van opdrachten, casussen, medewerking tijdens contactmomenten.
Self-assessment.
Schriftelijk werkstuk zonder mondelinge toelichting.

Evaluatiecriteria:

De evaluatie baseert zich op twee elementen, m.n. een permanente evaluatie door de modulecoördinatoren (50%) en een zelfreflectie in een schriftelijk werkstuk zonder mondelinge toelichting (50%) anderzijds. De cursist dient de helft te behalen op beide onderdelen.

Module 9 | Risicobeheer massamanifestaties

Deze module behandelt alle multidisciplinaire aspecten (ANP, crowd management, openbare orde,…) voor verschillende types van evenementen (vb. Gentse Feesten vs festivals in open ruimte).

Coördinatoren:

Academisch verantwoordelijke: Dr. Kurt Anseeuw
Inhoudelijk verantwoordelijke van het werkveld: Anke Van Cleemput

Studiebelasting:

Studiepunten: 4
Contacturen : 48u
Studie-uren: 72u
Totaal: 120u

Programma:

Concept “event”
- Aanvraag evenement
  - Wet Welzijn op het werk
  - KB tijdelijke of mobiele bouwplaatsen
  - Arbeidsveiligheid
- Risicoanalyse organisatie
- Voetbalwet
- Planning van onderwijs- en leeractiviteiten
- KB gemotoriseerde sporten op de openbare weg
- Crowd Safety – management
Vergunnen of niet?
- Wetgeving noodplanning & events
- Groepsopdracht vergunnen
- Burgemeester besluiten
- Buren en omgeving
Voorbereiding event
- Door de organisator:
  - Externe keuring (stabiliteit, tent, gas…)
  - Milieuvergunning & waste management
  - Security / private veiligheid
  - Security / inzet vrijwilligers
  - Mobiliteit tijdens evenementen
- Door de overheid:
  - Camerawetgeving / Dronegebruik
  - Privacywetgeving
  - Veiligheidsoverleg
  - Veiligheidsrondgang (groepswerk)
Event
- Brandweer (preventie, interventie, evacuatie)
- Medical services event
- Politie op evenementen
- Civiele bescherming op events (Technische diensten?)
- Communicatie (informeren publiek)
- Mass gathering health
- Psychosociale aspecten
- Projectwerking / crisiswerking / opschalen & CP-Org en info management
- Intern noodplan
- CP-Ops uitbouwen
Evaluatie
- Evalueren en leren. Herstellen schade & oplevering terrein
- Afsluiting module & uitleg over examen
- Oefening

Evaluatievorm:

Open boek examen.
Permanente evaluatie aan de hand van opdrachten en medewerking contactmomenten.

Evaluatiecriteria:

De evaluatie baseert zich op twee elementen, m.n. een permanente evaluatie door de modulecoördinatoren obv deelname tijdens de verschillende opdrachten en oefeningen enerzijds, en een open boek examen anderzijds. De cursist dient ten minste 50% te behalen.

Module 10 | Humanitaire operaties

Deze module richt zich op deelnemers die interesse hebben om op termijn humanitaire missies uit te voeren of reeds een eerste ervaring op het terrein hebben opgedaan maar dit in een breder perspectief willen zien. Gezien het onderwerp zullen verschillende lessen in het Engels gegeven worden.

Coördinatoren:

Academisch verantwoordelijke: dr. Gerlant Van Berlaer
Inhoudelijk verantwoordelijke van het werkveld: dhr. Dimitri De Fré

Studiebelasting:

Studiepunten: 4
Contacturen : 56u
Studie-uren: 60u
Totaal: 116u

Programma:

Introductie tot internationale rampen en haar actoren
Normen en guidelines
Coördinatiestructuren
Soft skills (team dynamics, cultural awareness…)
Security
Infectieziekten, epidemiologie en outbreak management
Praktijkdag
Evaluatie

Evaluatievorm & -criteria:

Open boek examen. De cursist dient 50% te behalen op dit onderdeel.

Module XI | Nationaal crisisbeheer

Deze module richt zich voornamelijk op medewerkers die een rol kunnen spelen bij het nationaal crisisbeheer of eenieder die daar interesse voor heeft. Na een inleiding over de nationale risico’s en de staatsstructuur in verband met noodplanning, focust de module voornamelijk op de coördinatiemechanismen bij een federale fase en worden bepaalde risico’s en noodplannen meer in detail besproken. Tot slot wordt ook een overzicht gegeven van de gespecialiseerde diensten die actief zijn in het kader van de nationale noodplannen.

Coördinatoren:

Academisch verantwoordelijke: dr. Marc Sabbe
Inhoudelijk verantwoordelijke van het werkveld: dhr. Bert Hertenweg

Studiebelasting:

Studiepunten: 4
Contacturen : 50u
Studie-uren: 70u
Totaal: 120u

Programma:

Omdat dit om een pilootproject gaat, zijn kleine wijzigingen in het programma steeds mogelijk.

Beschrijving risicolandschap
Nationale coördinatiestructuren
De disciplines op nationaal niveau
CBRN
Energie en economie
Veiligheid en terrorisme
Extreme of zeldzame natuurfenomenen
Technologische incidenten (cyber, mobiliteit en telecom)
Buitenlands crisisbeheer
Evaluatie

Evaluatievorm en -criteria:

De evaluatie baseert zich op twee elementen, met name een permanente evaluatie door de modulecoördinatoren (20%) en een mondeling examen waarbij de deelnemers de stof moeten toepassen op een case. Hierbij moeten ze blijk geven van voldoende inzicht in de werking van de crisiscellen, hun actoren en de wijze waarop de nationale noodplannen worden toegepast. De cursist moet 50% behalen op deze module.